DE OORSPRONG VAN BRAILLE
Ondanks de invloed in de moderne maatschappij, werd braille tot respectievelijk 1932 en 1905 niet erkend in de VS en Groot-Brittannië. De meesten van ons hebben het blindenschrift weleens gezien: op borden, liftknoppen, medicatie, voedsel en zelfs op het nieuwe biljet van £10. De oorsprong van braille is fascinerend en dateert van de 18e eeuw. Voor 1824 zijn er meerdere pogingen geweest om een ‘blinde’ communicatiemethode te ontwikkelen. Maar de systemen bleken te ingewikkeld om makkelijk te worden aangeleerd.
GEBASEERD OP EEN GEHEIME CODE
Dat probleem werd vooral duidelijk bij nachtschrijven; een communicatiemethode die door Napoleon werd vereist. Hiermee konden soldaten gecodeerde berichten ontvangen zonder te praten en hun positie te verraden. Nachtschrijven bestond uit verschillende combinaties van twaalf, in plaats van zes, stippen in reliëf. Zelfs simpele letters of woorden waren hierdoor te lang om met een vinger te lezen. Het gevolg was een niet-zichtbaar communicatiemiddel dat niemand kon onthouden. Zelfs de soldaten niet!
Hoewel nachtschrijven niet echt een succes was, stond het aan de basis van een eenvoudiger en efficiënter systeem. Dit werd ontwikkeld door een jonge student, genaamd Louis Braille. Zijn school, het Nationale Instituut voor Blinde Kinderen, maakte al snel gebruik van het systeem. Daarna werd het geleidelijk ook bekend in de rest van de wereld. Nog opmerkelijker is dat Louis nog maar vijftien was. Hij had waarschijnlijk geen idee hoe zijn creatie het communicatielandschap van visueel beperkte en blinden mensen wereldwijd zou veranderen.
HOE WERKT BRAILLE?
We weten wanneer en waar braille is ontwikkeld, maar hoe werkt het eigenlijk? Vroege versies waren een letter voor letter vertaling van het Franse alfabet. Maar braille wordt momenteel gezien als een onafhankelijk schrijfsysteem. Het bevat namelijk ook afkortingen, samenstellingen, interpunctie en opmaaktekens. De meest gebruikte variatie op braille is Grade 2. Dat bevat de uitgebreidere aspecten uit de hierboven genoemde lijst. Grade 2 is ook het systeem dat zowel in de VS als in Groot-Brittannië is geaccepteerd aan het begin van de jaren ‘90.
Braille is een serie van zes stippen in reliëf die worden gecombineerd tot 64 variaties in totaal. De positie en het aantal voelbare punten geven een letter of woord uit de geschreven taal weer. Door met de vinger langs de ‘tekst’ te gaan, kunnen we de stippen voelen en hun betekenis verklaren. Er bestaat ook interpunctie. Bij het lezen is de betekenis afhankelijk van het feit of de tekens voor of na een letter of woord staan. Een standaard pagina met braille is 29cm x 28cm. Door deze afmetingen consistent aan te houden, is het brailleschrift wereldwijd even groot.
Braille bestaat niet alleen uit tekst. Het systeem is ontwikkeld zodat het ook plaatjes, grafieken, lijnen en pijlen bevat. Sinds het is bedacht door Louis, is braille meermalen aangepast. Daardoor is het uitgegroeid tot de gemoderniseerde versie die we nu gebruiken.
DE MODERNE TECHNOLOGIE MAAKT HET LEVEN SIMPELER
Braille, als in de traditionele stippen in reliëf op een speciale papiersoort, speelt nog steeds een grote rol bij de ontwikkeling van het schrift. Ben je echter zo gezegend dat je toegang hebt tot het internet? Dan zijn de mogelijkheden nog ruimer. Zo zijn er meerdere programma’s en apparaten ontwikkeld. Die zorgen ervoor dat lezen en schrijven aanmerkelijk makkelijker wordt voor visueel beperkte of blinde mensen.
Zo bestaat er software die een automatische beschrijving geeft van de inhoud van een website. Daarnaast bieden braille machines een herlaadbare display, waarop lezers online informatie op elk moment van de dag kunnen ‘lezen’. Er zijn zelfs speciale apps voor smartphones. Deze extra hulpmiddelen bieden visueel beperkten handige audiobestanden en uitlezingen. Als u braille wilt leren of een tekst wilt vertalen in brailleschrift, dan is ook daar software voor. Hiermee wordt geschreven content in een paar tellen omgezet. Vervolgens kunt u het downloaden en afdrukken op conventioneel braille papier. De zin “I love Yuqo!”, ziet er als volgt uit in braille:
⠠⠊⠀⠇⠕⠧⠑⠀⠠⠽⠥⠟⠕⠖
Veel websites kunnen ook worden ingezet voor het begrijpen van braille. Daardoor zijn ze een waardevolle tool op scholen en onderwijskundige instellingen. Waarom probeert u dit niet zelf? U kunt hiermee braille beter leren begrijpen. Wie weet wanneer het nog eens van pas komt.
BRAILLE IS NOG STEEDS NOODZAKELIJK
Door de geavanceerde technologie is het steeds makkelijker geworden om te communiceren. Maar braille is nog altijd noodzakelijk, zelfs in een wereld waarin gemak de boventoon voert. Het biedt visueel beperkte en blinde mensen een manier om efficiënt te communiceren. Voor ons is dat vaak zo vanzelfsprekend. Maar het geeft hen toegang tot een wereld vol informatie. Het biedt hen de waardevolle mogelijkheden van geletterdheid. Zo kunnen ook zij leren wat ze maar willen. Het meest significante voordeel van technologie is dat braille voor steeds meer partijen toegankelijk wordt. Daardoor blijft dit vitale, doelbewust ontworpen communicatiesysteem springlevend.
