Het spreekt voor zich dat taal zich in de loop der jaren ontwikkelt. Daarbij vallen sommige woorden uit de gratie bij het verstrijken van de tijd. Maar dat betekent niet dat we die termen niet kunnen waarderen.
Bent u een taalliefhebber? Dan intrigeert het u waarschijnlijk ook welke feestelijke Engelse woorden voor de kerstdagen jaren geleden populair waren, maar die we tegenwoordig nauwelijks meer gebruiken. Sommige klinken heel vreemd, andere gewoon hilarisch. Dit is een overzicht van 20 termen die mensen rond de feestdagen gebruikten en in de loop der tijd verloren zijn gegaan.
1. CRUMP
U kent het wel; dat knisperende, krakende geluid dat u hoort als u over bevroren sneeuw loopt. Er is zelfs een speciale term bedacht voor dit fenomeen—crumping. Hoewel het slechts een letter verschilt met het woord “krumping”, heeft het niets te maken met streetdance.
2. GAWBY-MARKET
Gawby of gaby is een woord uit de 18e eeuw dat “onnozel” of “dwaas” betekent. Gawby-market staat echter niet voor “markt voor dwazen”. Dit woord gebruikten mensen voor de beschrijving van markten of fairs op de eerste handelsdag na Kerst.
3. YULESHARD
Yule komt van het oude Scandinavische woord “jol”. Het verwijst naar een serie festiviteiten aan het eind van het jaar. Yuleshard of yule-jade is een persoon die veel werk laat liggen dat voor kerstavond moet worden gedaan. Zo iemand doet dus niet zijn best het werk op tijd voor Kerst af te hebben.
4. YULE HOLE
Velen kennen dit fenomeen wel, maar gebruiken er een andere tem voor. Yule hole is het extra gaatje in je riem dat je nodig hebt na het eten van een enorme maaltijd tijdens de feestdagen.
5. YULESTARN
Nog een voorbeeld van feestelijke Engelse woorden dat met yule te maken heeft, is “yulestarn”. Dit woord gebruikten mensen om de meest heldere ster te beschrijven die tijdens kerstnacht aan de hemel stond.
6. NINGUID
Dit woord komt uit het Latijn en werd gebruikt om een met sneeuw overdekt landschap te beschrijven.
7. RAMRACKETTING
Dit woord betekent Kerstcapriolen. Capriool betekent “streken uithalen”. Maar in Birmingham betekent het tweede woord in het Engels ook “duikelen”.
8. HIEMATE
Degenen die er niet van houden om tijdens de wintermaanden thuis te zijn, gaan vaak “hiemate”—ofwel ze brengen de winter elders door.
9. MERRY-NIGHT
Dit woord verscheen in de 18e eeuw en gebruikten mensen voor feestjes tijdens Kerstmis in pubs.
10. MULLIGRUBS
Mulligrubs. We hebben er allemaal weleens mee te maken, ook al zijn we ons niet bewust van deze oude Engelse benaming. In essentie beschrijft het een zure, norse stemming. Die steekt nog weleens de kop op tijdens de hectische feestdagen. Hoewel deze term de tand des tijds niet heeft doorstaan, lijkt dit woord tegenwoordig relevanter dan ooit tevoren…
11. BUMMOCK
Dit feestelijke Engelse woord heeft twee betekenissen. In de 18e eeuw gebruikten mensen het voor kerstpartijtjes die landheren organiseerden voor hun pachters. Bummock is ook een oud Schots woord voor een grote hoeveelheid drank die werd gebrouwen voor een speciale gelegenheid (zoals Kerst).
12. APOLAUSTICISM
De betekenis van dit woord is echt prachtig. Het komt van het Griekse woord dat “genieten” betekent. Mensen gebruikten het in de 19e eeuw voor een volledige toewijding aan jezelf vermaken – en dat zouden we tijdens de feestdagen allemaal moeten doen.
13. BOUN
“Boun” betekent dat je iets versiert met wintergroene takken. Dit was natuurlijk een van de vaker gebruikte feestelijke Engelse woorden tijdens de kerstperiode.
14. BELLYCHEER
Dit woord is ergens in de 16e eeuw verschenen en werd gebruikt voor de omschrijving van zowel gulzig eten als voor goed eten.
15. BULL WEEK
Dit is een woord uit Yorkshire voor Kerst. De oorsprong ervan vinden we in de 19e eeuw. De eigenaren van de bestekfabrieken in Sheffield beloonden hun werknemers met een hele geroosterde stier als ze al het werk dat voor Kerst af moest zijn, op tijd afkregen.
16. SCURRYFUNGE
Halverwege de 20e eeuw betekende “scurryfunge” het “vluchtig schoonmaken van het huis”. Gewoonlijk voordat onverwachte gasten aankwamen. Het woord wordt tegenwoordig niet meer gebruikt, maar er zijn nog steeds mensen die veel aan scurryfunge doen voor en tijdens de feestdagen rondom Kerst.
17. POURBOIRE
Pourboire is een Frans woord dat “voor drinken” betekent. In de Engelse taal werd het gebruikt als omschrijving voor een contante gift of fooi die specifiek was bedoeld om een drankje van te kopen. Ander gegeven geld werd vanaf de 16e eeuw “present-silver” genoemd.
18. LUCKY BIRD
Tegenwoordig noemen Engelsen zulke mensen first-footers. Het is de eerste persoon die je huis betreedt op de ochtend van Nieuwsjaarsdag. Maar in de oude folklore van Yorkshire worden deze mensen lucky birds genoemd.
De tradities die verband houden met lucky birds zijn per regio verschillend. Mannen werden gewoonlijk gezien als de meest gelukkige lucky birds. (Daarbij ging de voorkeur in veel regio’s uit naar donkerharige mannen.) In sommige regionen, moest een lucky bird een geschenk meebrengen van kool (of whisky—deze wijziging vond rond 1880 plaats). Hij moest ook vrijgezel zijn en een hoge voetboog hebben. Mensen die aan deze voorwaarden voldeden, konden bijna professioneel geluksvogel worden.
19. CRAPULENCE
Zelfs zonder dat we de betekenis ervan kennen, klinkt “crapulence” als iets ongelukkigs. Dit woord gebruikten mensen inderdaad voor de omschrijving van ziekte of klachten door overmatig eten of drinken.
20. CRAWMASSING
Crawmassing betekent dat je door de restjes van de feestmaaltijden gaat, zelfs door de restanten die door de meeste mensen worden weggegooid. Het woord is mogelijk afkomstig van “comassing”, dat werd gebruikt om iemand te omschrijven die met Kerst om voedsel bedelde.
We hopen dat u heeft genoten van deze selectie feestelijke Engelse woorden voor de kerstdagen. En we moedigen u aan om vrienden en familie tijdens de komende feestdagen hiermee te verrassen! Of u nu van plan bent om uw haard te “bounen” of het volgende “yule hole” te gebruiken; bedenk dat de Engelse taal verzadigd is met feestelijke Engelse woorden die onze eindeloze fascinatie en opwinding rondom de feestdagen omschrijven.
